engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1982
  • 1977
  • 1976
  • 1974
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1962
  • 1960
  • 1958
  • 1956
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1937
  • 1932
  • 1930
  • 1927
  • 1925
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1912
  • 1891

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1982

1977

1976

1974

1972

1971

1970

1969

1962

1960

1958

1956

1954

1953

1952

1937

1932

1930

1927

1925

1921

1920

1919

1912

1891

З зямлі ўзяты

Сяржук Мядзведзеў 2022
Брэст, Беларусь

Я нарадзіўся за дзевяць месяцаў да найстрашнейшай тэхнагеннай катастрофы ў гісторыі чалавецтва. Гвалтоўны пацалунак смерці на асмуглым целе маёй зямлі, яго атрутны водар апёк яе скуру, яго ядавіты смак распоўзся па ёй, нібы гангрэна. Смерць запусціла джала глыбока ў цела маёй зямлі і выпусціла ў яе свой яд. Мае дзяды сеялі ў сваю зямлю любоў, мае дзяды хавалі ў сваю зямлю мары, і цяпер, атрымаўшы яе ад іх у спадчыну, я, як чорны капач, не маючы ані мапаў, ані арыенціраў, поўзаю па ёй і спрабую сабраць па драбках утоеныя ў ёй скарбы. Спрабую сагрэцца ейным цяплом, спрабую яе абняць, змарнелую і безнадзейную, а яна тапоршчыць свае ядавітыя голкі, слепіць сваім смяротным праменнем і ледзь цёплым дыханнем, ад якога вее атрутнай пяшчотай, шэпча мне нешта неразборлівае ў адказ. Нядаўна я спрабаваў ад яе ўцячы. Спрабаваў схавацца, забыцца, пазбыцца яе, але яна не захацела мяне адпускаць. Яна ўсё шаптала і вабіла сваім зіхоткім ззяннем, сваімі ўрадлівымі абяцаннямі, сваімі новымі гарызонтамі. Абвінала каранямі мае ногі і цягнула, цягнула назад да сябе. І я вярнуўся. І я вяртаюся да яе, зноў і зноў, нягледзячы на атруту, і боль, і страх, і безнадзейнасць. Нягледзячы на ўсё новыя і новыя парасткі небяспекі, якім не перастае зарастаць мая зямля. Чаму? Бо яна мая? Бо гэтыя карані не карані зусім, а ейныя пупавіны, якія нехта проста забыў абрэзаць? Як бы я ні хацеў, я не змагу забраць маю зямлю з сабой. Змагу толькі ўзяць у кішэню маленькую жменю яе, як сувенір, як напамін аб чароўным месцы, куды, магчыма, мне больш ніколі не давядзецца вярнуцца. Трымаць яе ў кішэні і цадзіць, і цадзіць скрозь пальцы, нібы намагаючыся адсеяць з яе ўсё лішняе, усё тое, чаго я не хачу ў ёй мець. Урэшце кожны з нас вернецца ў зямлю. Кожны ў сваю. Мая - вільготная, камякаватая, з тонкімі прожылкамі карэньчыкаў пустазелля і чарвякамі тамсям, пахне прагорклай мінуўшчынай і салодкай надзеяй на лепшую долю, праблісквае драбкамі даўно забытых, пакуль яшчэ не раскапаных скарбаў. Я не магу забраць маю зямлю з сабой. Але яна штодня забірае мяне да сябе, усё больш і больш. Быццам гэта ўжо не мая зямля, а я ейны.

Жнівень 2022