Партал:

kalektar.org

• -

• Даследчая платформа сучаснага беларускага мастацтва і інтэрнэт-партал kalektar.org. Недзяржаўная культурная арганізацыя.

Платформа з'яўляецца інструментам для архівацыі, аналізу і папулярызацыі сучаснага беларускага мастацтва. Праект заснаваны ў першую чаргу як інструмент для стварэння і паслядоўнага запаўнення архіва, прысвечанага беларускаму мастацтву апошніх дзесяцігоддзяў. Галоўным інструментам платформы з'яўляецца партал з часопісам і ІНДЭКСАМ (энцыклапедыяй). Платформа накіравана на стварэнне ў Беларусі музея сучаснага беларускага мастацтва.

У рамках дзейнасці платформы KALEKTAR кансалідаваны намаганні і вопыт вялікай колькасці экспертаў у галіне сучаснага беларускага мастацтва для стварэння, аналізу і публікацыі архіваў лакальнай мастацкай сцэны, крытычнай ацэнкі беларускай сістэмы культуры, а таксама прасоўвання выказванняў беларускіх аўтарак у краіне і за яе межамі.

-

Асноўныя праекты платформы:

Партал KALEKTAR – часопіс пра сучаснае беларускае мастацтва;

INDEX – дынамічная энцыклапедыя сучаснага беларускага мастацтва (ключавы інструмент платформы для канструявання архіва);

ZBOR – даследчы рэсурс аб ключавых мастацкіх выказваннях у сучасным беларускім мастацтве і серыя даследчых маштабных выставак;

Факультатыў Агітацыйнай Крытыкі (ФАК) - курс лекцый аб сучасным мастацтве для студэнтаў мастацкіх адукацыйных устаноў Беларусі.

-

Асноўная каманда:

Заснавальнікі: Аляксей Барысёнак, Сяргей Кірушчанка, Сяргей Шабохін.

Кіраўнік платформы і галоўрэд партала: Сяргей Шабохін.

Распрацоўка новай версіі партала: Максім Тымінько.

-

Прычыны ўзнікнення платформы:

Платформа створана ў першую чаргу з прычыны незадаволенасці сітуацыяй у сучасным беларускім мастацтве, а таксама адноснай нябачнасці досведу беларускага мастацтва ва ўсходнееўрапейскім і інтэрнацыянальным кантэксце. Афіцыйная культурная палітыка Беларусі па інерцыі захавала рысы савецкага перыяду, запазычыўшы цэнтралізаваную вертыкальную бюракратычную сістэму кіравання культурай. З аднаго боку, дзейны палітычны рэжым у сярэдзіне 1990-х скасаваў або вельмі ўскладніў дзейнасць незалежных інстытуцый (недзяржаўных галерэй, фондаў, аб'яднанняў), а таксама крыміналізаваў замежнае фінансаванне, што прывяло да працяглага застою сістэмы мастацтва і адсутнасці інстытута даследавання сучаснага беларускага мастацтва. б праводзіў архіўную дзейнасць і садзейнічаў інтэграцыі ў міжнародны мастацкі кантэкст. У выніку падчас пераацэнкі мастацкага вопыту Усходняй Еўропы ва ўсіх буйных даследаваннях 1990–2000-х Беларусь была практычна выключана з агульнага архіва, застаючыся "белай плямай" на карце ўсходнееўрапейскага мастацтва. Нягледзячы на тое, што ў краіне існуюць розныя афіцыйныя інстытуты, іх дзейнасць пазбаўлена эфектыўнай даследчай і архіўнай працы ў галіне актуальнага мастацтва і не вытрымлівае крытыкі.

Пасля 2005 года ў асяроддзі незалежнай культуры назіраюцца заўважныя працэсы актывізацыі і кансалідацыі арт-супольнасці, што прывяло да адкрыцця недзяржаўных інстытуцый – галерэй, выданняў, інтэрнэт-парталаў, даследаванняў і выставаў. Быў сабраны вялікі матэрыял, які патрабуе захавання і акумуляцыі назапашанай інфармацыі і вопыту для стварэння адкрытага архіва сучаснага беларускага мастацтва, не толькі каб пазбегнуць страты і забыцця чарговага перыяду развіцця мастацтва, але і ў якасці прыкладу барацьбы з самавольствам афіцыйнай культурнай палітыкі. Так было прынятае рашэнне аб стварэнні незалежнай даследчай платформы сучаснага беларускага мастацтва KALEKTAR.

-

Выбраныя даты:

2014

Даследчая платформа сучаснага беларускага мастацтва KALEKTAR заснавана па ініцыятыве Сяргея Кірушчанкі, Аляксея Барысёнкі і Сяргея Шабохіна. Мастак Сяргей Кірушчанка ў 2014 годзе апублікаваў артыкул на партале Art Aktivist, у якім прапаноўваў суполцы паразважаць над ідэяй стварэння прыватнага музея сучаснага мастацтва M21. Пасля працяглага абмеркавання прадстаўленага праекту з рознымі экспертамі да распрацоўкі канцэпцыі далучыўся мастак Сяргей Шабохін, з якім яны пераасэнсавалі мэтазгоднасць і своечасовасць прапановы фармавання музея. У выніку праект атрымаў значныя трансфармацыі ў бок даследчай дзейнасці і стварэння адчыненага архіва, а не музея. Было вырашана ствараць архіў у выглядзе адкрытага інтэрнэт-рэсурсу, які думаўся як праца ў працэсе – сайт, які ўвесь час запаўняецца архіўнай інфармацыяй. Для стварэння найболей разнастайнага і шырокага архіва з'явілася неабходнасць аб'яднання разрозненых стратэгій і крыніц інфармацыі. Разам з куратарам Аляксеем Барысенкам мастакі распрацавалі канцэпцыю агульнага праекта стварэння даследчай платформы KALEKTAR, які аб'ядноўвае розныя ініцыятывы і падыходы да стварэння архіва.

30 сакавіка 2015

Інтэрнет-партал kalektar.org быў распрацаваны Сяргеем Шабохіным і студыяй Hainter Active і афіцыйна прэзентаваны ў Мінску.

2015

Каманда платформы KALEKTAR падрыхтавала даследчы праект ZBOR. Гэты праект прадстаўляе 40 абраных твораў беларускіх мастакоў, створаных з 1980-х па 2014 год. Усе выбраныя творы з'яўляюцца аднымі з ключавых выказванняў, якія вызначылі ў той ці іншай ступені развіццё розных напрамкаў беларускага сучаснага мастацтва.

28 жніўня - 8 кастрычніка 2015

Маштабная даследчая выстава "ZBOR. Канструюючы архіў" і прэзентацыя платформы KALEKTAR і праекта ZBOR прайшлі ў Галерэі Арсенал у Беластоку. Куратары: Сяргей Шабохін і Сяргей Кірушчанка.

31 сакавіка – 6 мая 2016

Другая выстава-прэзентацыя прайшла ў Кіеве вясной 2016 года ў Фондзе ІЗАЛЯЦЫЯ пад назвай "ZBOR. Рух беларускага мастацтва". Куратары памяняліся, змяніўшы экспазіцыю і спосабы дэманстрацыі архіваў - імі сталі Андрэй Дурэйка і Максім Тымінько.

16 кастрычніка - 30 лістапада 2018

Куратары Андрэй Дурэйка і Максім Тымінько правялі трэцюю прэзентацыю маштабнага даследча-выставачнага праекта ZBOR пад назвай ZBOR in Progress у галерэі сучаснага мастацтва "Ў" у Мінску.

2020

Было прынята рашэнне і пачаты праект па рэарганізацыі платформы і партала пры падтрымцы партнёра платформы фонду Rönne Stiftung з Берліна.

1 верасня 2021

Платформа часова пераехала ў прастору Gray Mandorla Studio у Познані.

7 кастрычніка - 3 лістапада 2021

Платформа стала арганізатарам міжнароднай групавой выставы "ODKSZTAŁCENIE / ДЭФАРМАЦЫЯ / UNLEARNING" у прасторы Domie ў Познані. Куратарская група: Аляксей Барысёнак, Вера Залуцкая і Раман Трацюк.

20 лістапада 2021

Быў афіцыйна прэзентаваны новы сайт платформы. У якасці распрацоўшчыка новага партала выступіў мастак Максім Тымінько, які рэарганізаваў рэсурс у сучасную і зручную ў выкарыстанні базу даных. Новы партал быў рэалізаваны дзякуючы падтрымцы Federal Foreign Office, Civil Cociety Cooperation і фонду Rönne Stiftung.

2022

Платформа засноўвае рэзідэнцыю для беларускіх прадстаўніц культуры ў Познані пры падтрымцы фонду Rönne Stiftung і прасторы Domie. У гэтым годзе першымі резидент_ками сталі Вольга Архіпава і Аляксей Лунёў.

28 верасня - 11 кастрычніка 2022

Платформа ладзіць групавую беларуска-польска-ўкраінскую выставу Coalition.

Канец кастрычніка

На сайце платформы запраграмаваны новы інструмент: аўтаматычны пераклад на англійскую, беларускую і рускую мовы.