belrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1984
  • 1983
  • 1982
  • 1981
  • 1980
  • 1979
  • 1978
  • 1977
  • 1976
  • 1975
  • 1974
  • 1973
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1968
  • 1967
  • 1966
  • 1965
  • 1964
  • 1963
  • 1962
  • 1961
  • 1960
  • 1959
  • 1958
  • 1957
  • 1956
  • 1955
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1951
  • 1950
  • 1949
  • 1948
  • 1947
  • 1946
  • 1945
  • 1944
  • 1943
  • 1942
  • 1941
  • 1940
  • 1939
  • 1938
  • 1937
  • 1936
  • 1935
  • 1934
  • 1933
  • 1932
  • 1931
  • 1930
  • 1929
  • 1928
  • 1927
  • 1926
  • 1925
  • 1924
  • 1923
  • 1922
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1918
  • 1917
  • 1916
  • 1915
  • 1914
  • 1913
  • 1912
  • 1911
  • 1910
  • 1909
  • 1908
  • 1907
  • 1906
  • 1905
  • 1904
  • 1903
  • 1902
  • 1901
  • 1900
  • 1899
  • 1898
  • 1897
  • 1896
  • 1895
  • 1894
  • 1893
  • 1892
  • 1891
  • 1890
  • 1889
  • 1887
  • 1886
  • 1885
  • 1884
  • 1883
  • 1880
  • 1879
  • 1877
  • 1876
  • 1875
  • 1874
  • 1873
  • 1870
  • 1869
  • 1868
  • 1867
  • 1866
  • 1863
  • 1860
  • 1859
  • 1858
  • 1854
  • 1853
  • 1852
  • 1851
  • 1850
  • 1848
  • 1847
  • 1845
  • 1843
  • 1840
  • 1839
  • 1838
  • 1837
  • 1836
  • 1834
  • 1833
  • 1830
  • 1828
  • 1827
  • 1826
  • 1825
  • 1823
  • 1822
  • 1820
  • 1819
  • 1817
  • 1812
  • 1810
  • 1808
  • 1800
  • 1797
  • 1795
  • 1790
  • 1789
  • 1788
  • 1785
  • 1778
  • 1775
  • 1692

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1984

1983

1982

1981

1980

1979

1978

1977

1976

1975

1974

1973

1972

1971

1970

1969

1968

1967

1966

1965

1964

1963

1962

1961

1960

1959

1958

1957

1956

1955

1954

1953

1952

1951

1950

1949

1948

1947

1946

1945

1944

1943

1942

1941

1940

1939

1938

1937

1936

1935

1934

1933

1932

1931

1930

1929

1928

1927

1926

1925

1924

1923

1922

1921

1920

1919

1918

1917

1916

1915

1914

1913

1912

1911

1910

1909

1908

1907

1906

1905

1904

1903

1902

1901

1900

1899

1898

1897

1896

1895

1894

1893

1892

1891

1890

1889

1887

1886

1885

1884

1883

1880

1879

1877

1876

1875

1874

1873

1870

1869

1868

1867

1866

1863

1860

1859

1858

1854

1853

1852

1851

1850

1848

1847

1845

1843

1840

1839

1838

1837

1836

1834

1833

1830

1828

1827

1826

1825

1823

1822

1820

1819

1817

1812

1810

1808

1800

1797

1795

1790

1789

1788

1785

1778

1775

1692

eng Translation Missing

З зямлі ўзяты

Сяржук Мядзведзеў 2022
Брэст, Беларусь

Я нарадзіўся за дзевяць месяцаў да найстрашнейшай тэхнагеннай катастрофы ў гісторыі чалавецтва. Гвалтоўны пацалунак смерці на асмуглым целе маёй зямлі, яго атрутны водар апёк яе скуру, яго ядавіты смак распоўзся па ёй, нібы гангрэна. Смерць запусціла джала глыбока ў цела маёй зямлі і выпусціла ў яе свой яд. Мае дзяды сеялі ў сваю зямлю любоў, мае дзяды хавалі ў сваю зямлю мары, і цяпер, атрымаўшы яе ад іх у спадчыну, я, як чорны капач, не маючы ані мапаў, ані арыенціраў, поўзаю па ёй і спрабую сабраць па драбках утоеныя ў ёй скарбы. Спрабую сагрэцца ейным цяплом, спрабую яе абняць, змарнелую і безнадзейную, а яна тапоршчыць свае ядавітыя голкі, слепіць сваім смяротным праменнем і ледзь цёплым дыханнем, ад якога вее атрутнай пяшчотай, шэпча мне нешта неразборлівае ў адказ. Нядаўна я спрабаваў ад яе ўцячы. Спрабаваў схавацца, забыцца, пазбыцца яе, але яна не захацела мяне адпускаць. Яна ўсё шаптала і вабіла сваім зіхоткім ззяннем, сваімі ўрадлівымі абяцаннямі, сваімі новымі гарызонтамі. Абвінала каранямі мае ногі і цягнула, цягнула назад да сябе. І я вярнуўся. І я вяртаюся да яе, зноў і зноў, нягледзячы на атруту, і боль, і страх, і безнадзейнасць. Нягледзячы на ўсё новыя і новыя парасткі небяспекі, якім не перастае зарастаць мая зямля. Чаму? Бо яна мая? Бо гэтыя карані не карані зусім, а ейныя пупавіны, якія нехта проста забыў абрэзаць? Як бы я ні хацеў, я не змагу забраць маю зямлю з сабой. Змагу толькі ўзяць у кішэню маленькую жменю яе, як сувенір, як напамін аб чароўным месцы, куды, магчыма, мне больш ніколі не давядзецца вярнуцца. Трымаць яе ў кішэні і цадзіць, і цадзіць скрозь пальцы, нібы намагаючыся адсеяць з яе ўсё лішняе, усё тое, чаго я не хачу ў ёй мець. Урэшце кожны з нас вернецца ў зямлю. Кожны ў сваю. Мая - вільготная, камякаватая, з тонкімі прожылкамі карэньчыкаў пустазелля і чарвякамі тамсям, пахне прагорклай мінуўшчынай і салодкай надзеяй на лепшую долю, праблісквае драбкамі даўно забытых, пакуль яшчэ не раскапаных скарбаў. Я не магу забраць маю зямлю з сабой. Але яна штодня забірае мяне да сябе, усё больш і больш. Быццам гэта ўжо не мая зямля, а я ейны.

Жнівень 2022